Σχέδιο Χρονολίσθηση: Το Τότε και το Τώρα
Το καλοκαίρι του 2014 ολοκλήρωσα ένα φωτογραφικό πρότζεκτ που είχα στα σκαριά επί πολύ καιρό: το Project Timeslip, δηλαδή μια διαδοχή από πλάνα του Τότε και του Τώρα. Είναι μια συλλογή από φωτογραφίες κτιρίων, δρόμων και αστικών πλάνων από τοποθεσίες της Αθήνας. Κυρίως από την Κυψέλη. Η φωτογραφία της παλιάς πολυκατοικίας, πλατείας ή του δρόμου αντιπαρατίθεται με μια σύγχρονη φωτογραφία, τραβηγμένη από το ίδιο ακριβώς σημείο. Το αποτέλεσμα είναι ένα δίδυμο αντίθετων πόλων — του Πριν και του Τώρα.
Γιατί όμως Timeslip;
Project Timeslip σημαίνει αυτό ακριβώς: Σχέδιο Χρονολίσθησης. Η χρονολίσθηση είναι μια ασυνεχής μετάβαση από το χρονικό σημείο Α στο χρονικό σημείο Β, με ένα άλμα.
Δεν αρνούμαι την σημασία αυτών των φωτογραφιών σε ό,τι αφορά την ιστορική-ερευνητική τους διάσταση, τη μελέτη λεπτομερειών του παρελθόντος ή ακόμα και τη διάσταση της νοσταλγίας ή της αναπόλησης. Απεναντίας, η τελευταία είναι πολύ χρήσιμη, όταν δεν καταντά αυτοσκοπός.
Είναι πολύ δύσκολο να πω αυτό που έχω στο μυαλό μου, χωρίς να χαλάσω την εικόνα περί «νοσταλγικής αναπόλησης» που θα δουν οι περισσότεροι. Γιατί αν άρχιζα και έλεγα περί «Μεταβολής Πραγματικότητας» (Reality Shift), αυτοί οι περισσότεροι θα με κοιτούσαν με βλέμμα απλανές. Άλλωστε ο διαθέσιμος χώρος είναι περιορισμένος. Οπότε θα τελειώσω με δύο επισημάνσεις.
1ον. Βρείτε και διαβάστε το Time and Again (1970) του Αμερικανού συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας Jack Finney στο οποίο περιγράφει παραστατικότατα μια πολύ αποτελεσματική τεχνική Timeslip — απείρως αποτελεσματικότερη από το χλιαρό, νερωμένο χυλό που σας σερβίρω εδώ. Ή τέλος πάντων δείτε την κινηματογραφική διασκευή του: Somewhere in Time (1980) με τον Κρίστοφερ Ρηβ.
2ον. Όταν ανάρτησα το Project Timeslip στην ιστοσελίδα μου, είχα γράψει το εξής «Να περιμένετε κι άλλα παρόμοια project από άλλους στο μέλλον. Θα έπρεπε να υπάρχουν ήδη πολύ περισσότερα, επειδή υπάρχει ένας τεράστιος όγκος υλικού στο Διαδίκτυο, αλλά… βαριά η καλογερική. Κάποια project έχουν ήδη γίνει. Κάποιες κινήσεις έχουν γίνει ήδη, ακόμα και από άτομα που δεν έχουν ιδέα τι επιχειρούν. Απλώς έχουν πιάσει “αντίλαλους”». Και σε αυτό το νο2 έπεσα μέσα 100%. Ένα σωρό Project Timeslip κατέκλυσαν το Διαδίκτυο μετά το δικό μου. Υπάρχει βέβαια και η ευκολία του Google Street View — τότε δεν υπήρχε κι έπρεπε να ξεποδαριαστώ επί μήνες για να φωτογραφήσω τα σημεία που ήθελα.
Πολυκατοικία στη συμβολή των οδών Λευκωσίας και Κύπρου.
Η ασπρόμαυρη φωτο είναι του 1960, η έγχρωμη του 2014.
Timeslip 54 χρόνια.
Συμβολή των οδών Πατησίων και Κύπρου. Η ασπρόμαυρη φωτο είναι του 1960. Η έγχρωμη του 2014. Timeslip 54 χρόνια χρόνια.
Συρραφή καρέ από την ταινία «Ούτε Γάτα Ούτε Ζημιά» (1954) του Αλέκου Σακελλάριου. Ο Λάμπρος Κωνσταντάρας κάθεται σε ένα τραπέζι του Σελέκτ παρακολουθώντας την Ίλυα Λιβυκού. Η έγχρωμη φωτο είναι του 2014. Timeslip 60 χρόνια.
Συμβολή Πατησίων και Αγίου Μελετίου. Η ασπρόμαυρη φωτο είναι το 1953. Η έγχρωμη του 2014. Timeslip 61 χρόνια.
Υπόψιν ότι αυτό εδώ είναι ένα μικρό δείγμα φωτογραφιών, σχεδόν όλων από την περιοχή της Κυψέλης. Στην ιστοσελίδα μου [www.vembos.gr] υπάρχουν 130 ζευγάρια.